Eenzaamheid , wat kan je er tegen doen?
1. Je bent niet de enige
Eenzaamheid is een noodzakelijke maar nare emotie. Het geeft ons het gevoel dat we afgesloten zijn van de rest, dat we niet goed genoeg zijn en dat we iets mankeren.
Dat gevoel van eenzaamheid kan ons ertoe bewegen om in actie te komen, om die eenzaamheid op te lossen en meer contact te maken. Maar helaas is dat niet altijd zo eenvoudig als het klinkt, waardoor je je vooral rot en ellendig voelt.
Eenzaamheid kan je het idee geven dat jij anders bent dan alle anderen. Dat je uniek bent in je eenzame gevoelens.
Maar zo is het natuurlijk niet. Eenzaamheid komt veel voor. Iedereen is eenzaam van tijd tot tijd. Dat is oké. Het voelt klote, dus waarschijnlijk wil je van die gevoelens af. Ik geef je geen ongelijk.
Laten we eens kijken wat je eraan kunt doen.
2. Je gevoelens van eenzaamheid zijn geen feiten
Nee. Eenzaamheid is subjectief. Het is een emotie. Een gevoel dat komt en gaat. Je kunt je eenzaam voelen terwijl je een druk sociaal leven hebt. En je kunt je perfect gelukkig voelen terwijl je alleen bent.
Er zijn grofweg twee redenen waarom je eenzaamheid ervaart:
- Je ervaart emotionele eenzaamheid. Je hebt voldoende sociale contacten, maar toch voel je je eenzaam.
- Je ervaart sociale isolatie. Je voelt je eenzaam omdat je simpelweg te weinig sociaal contact hebt op een dag.
Als je emotionele eenzaamheid ervaart kun je de situatie beter maken door je zelfliefde te vergroten. Als je sociale isolatie ervaart kun je stappen zetten om meer tijd door te brengen met anderen.
Laten we eens verder kijken.
3. Blijf niet hangen op je gevoel van eenzaamheid
Nee. Zoals gezegd: eenzaamheid is een gevoel. Geen feit. Je bent niet eenzaam – je ervaart gevoelens van eenzaamheid. Dat is een subtiel maar belangrijk verschil.
Gevoelens kunnen snel veranderen – wie en wat jij bent niet.
Om te beginnen kan het goed werken om jezelf af te leiden van het gevoel van eenzaamheid. Want hoe langer je er op gaat zitten broeden, des te groter het wordt. Schenk het niet al je aandacht, maar kijk vooruit.
Er is altijd iets dat je kunt doen om de situatie beter te maken. Miljoenen mensen hebben hun gevoelens van eenzaamheid kunnen oplossen. En jij gaat dat ook doen. Dat kost wat tijd en moeite – maar dat is oké. Dat kun je wel.
Kom op – je hebt wel voor hetere vuren gestaan, toch?
4. Ontwikkel zelfliefde
Ja – zelfliefde is een oplossing bij emotionele eenzaamheid. Het is eigenlijk een oplossing voor bijna alle dingen waar je mee worstelt. Zelfliefde is zo fundamenteel onder je mentale gezondheid dat het echt meer van je aandacht verdient.
Want hoe is het mogelijk dat je je eenzaam voelt terwijl je omringd bent door mensen? Tja – dat kan wanneer je je niet goed genoeg voelt. Wanneer je jezelf ziet als loser, als waardeloos.
Opnieuw: dit zijn geen feiten. Het zijn overtuigingen die je bij je draagt. Overtuigingen die hard toe zijn aan een update.
Dus laten we ze eens updaten. Jij bent goed zoals je bent. Je bent niet perfect, dat ben ik ook niet. En dat is oké. Je hebt eigenschappen waar je blij mee bent. Je hebt eigenschappen waar je een beetje van moet huilen. En dat is hoe het is – voor ons allemaal.
Je verdient liefde – ook als je soms fouten maakt. Ook als je alleen maar fouten maakt. Je verdient liefde omdat je onderdeel bent van onze samenleving, van de menselijke familie. Van het hele web van leven dat is ontstaan uit een paar eerste cellen, ergens 3.8 miljard jaar geleden.
Je bent uniek, en tegelijkertijd zo hetzelfde als ik. We zijn niet zo verschillend vanbinnen. We hebben allemaal liefde nodig. En liefde begint bij zelfliefde. Bij het helen van je eigen wonden en het updaten van je overtuigingen over jezelf.
5. Maak er een project van
Zelfliefde is één ding, en het zal je een tijdje kosten om het verder op te bouwen. Prima.
Terwijl je daar aan werkt is het goed om jezelf deze vraag te stellen: ”Welke kleine, positieve stap kan ik vandaag zetten om mijn gevoel van eenzaamheid te verminderen?”
En let op – in je eentje chocolade eten valt niet onder positieve stap.
Wat kun je doen om je iets minder eenzaam te voelen?
- Misschien kun je iemand uitnodigen op de koffie?
- Wellicht kun je een gesprekje aanknopen met iemand.
- Kun je iemand bellen?
- Misschien kun je een afspraak maken met iemand.
Er is één ding wat we doodeng vinden, maar dat onze eenzaamheid in één klap kan oplossen. En dat is jezelf kwetsbaar opstellen:
”Hé [vriend(in), collega of familielid], ik voel me de laatste tijd een beetje eenzaam. Zou ik deze week bij je mogen eten? Misschien kunnen we samen koken ofzo.”
Wat zou jij antwoorden als iemand in je omgeving je dit zou vragen? Ik gok op: ja natuurlijk, je bent altijd welkom.
Je durft het wellicht niet te vragen omdat je je trots voelt, of omdat je je schaamt. Maar iedereen weet hoe eenzaamheid voelt. We kennen het. Dus er is niets om je voor te schamen. Vraag om hulp – stel je kwetsbaar op.
Als je het lastig vindt om dit op eigen kracht te doen, schakel dan iemand in. Een persoon of een organisatie die je verder kan helpen.
Zet die kleine stappen die de situatie beter maken – of op zijn minst minder erg. Het geeft je vertrouwen, opluchting en kracht om stap voor stap nog verder vooruit te komen.
6. Word beter in delen en geven
Verplaats je aandacht eens naar de behoeften van andere mensen. Hoe kun jij je inzetten om anderen een beetje te helpen? Door anderen te helpen sla je een paar vliegen in één klap:
- Je kunt werken aan je eenzaamheid, omdat je op een positieve manier tijd doorbrengt met anderen.
- Je kunt je dierbaren helpen, waardoor ze mogelijk iets blijer worden. En dat geeft een goed gevoel.
- Door te helpen voel je je nuttig en waardevol, wat goed is voor je zelfvertrouwen
- Omdat je anderen blijer kunt maken, ervaar je veel voldoening.
- Anderen gaan graag met je om, omdat je lief voor ze bent.
Helpen doe je op verschillende manieren. Je kunt je hulp aanbieden met praktische zaken, zoals boodschappen, tuinieren, opruimen of oppassen. Maar je kunt meer doen.
Wat dacht je van luisteren met volle aandacht Of attent zijn op momenten dat het telt. Bijvoorbeeld door een berichtje te sturen na een eerste werkdag van een vriendin, of er te zijn voor die vriendin die in een burn-out zit en het liefst gewoon iemand om zich heen heeft maar het niet durft te vragen.
Maar je kunt je ook aanmelden voor vrijwilligerswerk dat je leuk vindt. Er zijn een heleboel manieren waarop je kunt delen en geven. En het is een snelweg richting blijdschap, voldoening, zelfvertrouwen en minder eenzaamheid.
7. Verwacht geen perfectie
Nee. Als je last hebt van eenzaamheid dan kun je met kleine stappen en wat hulp snel vooruit komen. Maar niet al die vooruitgang is permanent. Soms ga je twee stappen vooruit en val je één stap terug.
Zo gaat het met dit soort dingen. En dat is niet erg. Het hoeft niet perfect. Eenzaamheid zal af en toe terugkeren. En misschien merk je dat het steeds minder intens wordt. En besef je na een paar maanden dat je je al een week niet meer eenzaam hebt gevoelt.
Dat is vooruitgang. Maar het komt niet allemaal in één keer. Je moet eraan blijven werken. En dat is niet erg – want dit werk helpt je tegelijkertijd groeien vanbinnen.
Werken aan je gevoel van eenzaamheid betekent dat je goed voor jezelf zorgt. Jij bent het waard om je gelukkig en verbonden te voelen met de wereld om je heen. Je eerste stap vandaag was dit artikel lezen. Wat wordt je volgende kleine stap?
Zoek je meer advies om eenzaamheid op te lossen?
Goed idee. Als je je eenzaamheid beter begrijpt kun je het beter oplossen. Bovenstaande tips kunnen je een heel eind op weg helpen.
Heb je meer hulp nodig? Hieronder vind je links naar andere websites en instanties die eenzaamheid vanuit verschillende invalshoeken benaderen.
- Eenzaam.nl van Coalitie Erbij – een site vol informatie en tips
- Informatie over eenzaamheid plus doorverwijzingen voor meer hulp
- Wil je gewoon met iemand praten? Sensoor heeft een team vrijwilligers die voor je klaarstaan via telefoon, chat en email.
Jelle Hermus