Dit gebeurt er van uur tot uur in Nederland bij een totale black-out

De black-out van uur tot uur

Alles wat afhankelijk is van netstroom valt van het ene op het andere moment weg. Apparaten thuis, op school en op kantoor werken niet meer. Internet valt ook weg op alle laptops, simpelweg omdat modems het niet meer doen. Mensen in liften zitten plots vast. Buiten vallen alle verkeerslichten uit. Chaos op de weg. Treinen, metro’s en trams stoppen ter plekke. Pinnen lukt niet meer.

Bij u thuis valt de verwarming uit, want de cv-ketel heeft elektriciteit nodig, net als uw boiler en (mocht het hoogzomer zijn) de airco. Zelfs de zonnepanelen op uw dak werken niet meer, want ook die draaien op elektriciteit. Wie in een flat woont, merkt dat het toilet nog één keer kan worden doorgetrokken, want de pomp die het water omhoog pompt is ook uitgevallen. Aanvankelijk overheerst kalmte. Hulpdiensten hebben het druk. Sommige burgers maken zich nuttig en regelen bijvoorbeeld het verkeer.

Niemand die weet hoelang de storing gaat duren; duidelijk is wel dat heel Europa is getroffen. Iedereen probeert contact te zoeken met zijn naasten. De telefoonmasten (die nu op accu’s werken) raken overbelast, evenals de meldkamers: 112 is slecht bereikbaar. Vliegvelden schrappen vluchten. De eerste cafés, restaurants en winkels sluiten tijdelijk de deuren, net als fabrieken en kantoren. De meeste supermarkten (graag cash betalen) hebben een noodaggregaat voor 24 uur, net als ziekenhuizen.

De situatie wordt chaotisch. Luchthavens hebben 24 uur de tijd om alle vliegtuigen terug aan de grond te krijgen, voordat de generatoren ermee ophouden. Stuwen en gemalen vallen uit, waardoor het waterpeil in sloten, kanalen en meren niet meer beheersbaar is. Tunnels komen onder water te staan. Rioolzuiveringsinstallaties houden op met werken en beginnen afvalwater te lekken, dat terug in de sloten en rivieren stroomt. Massale vissterfte ligt op de loer.

Alle draaiboeken van overheden houden hier zo’n beetje op. U komt er nu pas achter dat koken ook niet meer lukt. De gastoevoer naar uw woning is gestopt door het uitvallen van de pompen. Er is veel verkeer op de weg, overal opstoppingen. Mensen proberen nog snel benzine te scoren. De eerste opstootjes bij benzinestations. Uw regering roept iedereen op thuis te blijven, dus dat doet u. U houdt een transistorradio bij de hand.

Vanaf hier neemt de impact van de stroomstoring exponentieel toe. De situatie is totaal onvoorspelbaar geworden. Nietsdoen voelt verkeerd, dus besluit u te gaan hamsteren. Maar in de enige supermarkt die nog open is, zijn bijna alle schappen leeg. Want ook de bevoorrading is gestopt. Ziekenhuizen verlenen enkel nog levensbedreigende hulp. U denkt aan uw oude, bedlegerige, alleenwonende moedertje. U kunt haar niet bellen en zij kan ook niemand bellen. Gaat de wijkzuster nog wel langs bij haar? Wat nu als ze acute gezondheidsproblemen krijgt?

Alle winkels zijn gesloten. Er is nog beperkte kortegolfradio. Omroepen melden niet te weten hoelang ze nog kunnen uitzenden met behulp van hun generatoren. Om uw kinderen niet te veel te verontrusten, maakt u er die avond het beste van. Kaarsen op tafel, gezellig! Een spelletje Monopoly is ook leuk nu uw kroost de smartphone zo mist. Morgen is alles vast weer oké.

Als ze eenmaal in bed liggen, staart u buiten in de tuin naar de sterrenhemel. Overal is het aardedonker. Het doet u denken aan een goedkope horrorfilm.

Het eten in uw vriezer begint te rotten. Benzine is enkel nog beschikbaar voor noodhulpdiensten: politie, ambulance, brandweer. In ziekenhuizen vallen de generatoren uit. Patiënten op de intensive care moeten handmatig worden beademd. Ook de generatoren van de stadsriolering houden ermee op. Afvalwater wordt niet meer weggepompt. Uitwerpselen stromen terug uw toilet in, dat overloopt. Mensen jatten elkaars benzine. De buren kloppen aan. Ze vragen om water en wat voedsel, al is het maar om de dag door te komen.

Iedereen in uw wijk is in paniek. Er is geen stromend water meer.

In achterstandswijken beginnen de eerste plunderingen. Mensen rennen met plasma-tv’s en spelcomputers over straat. U vraagt zich af waarom; er is immers geen elektra. Die avond ziet u twee vreemde mannen in uw achtertuin. Ze zijn op zoek naar water en blikvoer. U jaagt ze weg met uw honkbalknuppel.

Overal meldingen van branden. Sommige veroorzaakt door kaarsen, maar de meeste door relschoppers. Blussen is nauwelijks mogelijk, want er is geen waterdruk. De noodtoestand wordt uitgeroepen, maar nauwelijks iemand die dat nog hoort.

Wie nog een werkende transistorradio heeft, verneemt dat de overheid niet langer kan voldoen aan haar grondwettelijke plicht om het leven en de gezondheid van zijn burgers te beschermen:

“Het is niet langer mogelijk om u van essentiële goederen te voorzien.”

Onlusten breiden zich uit. Sommigen spreken van anarchie. Hulpverleners verlaten massaal hun posten. Zij kiezen ervoor om familie en vrienden in veiligheid te brengen. Geef ze eens ongelijk.

Zonder vuilnisophaaldiensten hoopt al het vuil zich op in de straten. De stank is enorm. U houdt de gordijnen gesloten, ook overdag. ’s Avonds kloppen wildvreemden aan bij huizen waar nog licht brandt. Overal roven ze blikvoer en water. Ze zijn gewapend met stokken en messen en verplaatsen zich in groepen.

De overstromende riolering besmet de laatste overgebleven watervoorraden. De eerste burgers krijgen cholera. Rellen escaleren. De straten zijn nu een slagveld. Een orgie van geweld en waanzin.

Tot slot: bazuin niet rond op feestjes dat u voorbereid bent. Sluit bij een black-out die mogelijk langer dan een dag gaat duren de gordijnen en laat geen elektra branden. Want bedenk: beschaving is niets meer dan een dun laagje vernis. Of zoals Albert Einstein ooit zei: “Ik weet niet met welke wapens de Derde Wereldoorlog zal worden gevoerd, maar de Vierde Wereldoorlog wordt uitgevochten met stokken en stenen.

Uit de editie van 27 oktober 2021 Panorama: chaos en paniek na een black-out.