Honderdtachtig jaar nadat in Nieuw-Zeeland konijnen vanuit Europa werden geïmporteerd, introduceert het land een Koreaans virus dat de nakomelingen van die konijnen moet uitroeien.Het virus in kwestie, RHDV1 K5, is een variant van konijnenziekte VHD, dat hepatitis en orgaanfalen veroorzaakt. Een besmet konijn is binnen enkele dagen dood.
Nieuw-Zeeland bestrijdt al ruim een eeuw konijnen, omdat ze jaarlijks, omgerekend, voor tientallen miljoenen euro’s schade aan landbouwgewassen veroorzaken.Er waren wel konijnen, maar geen natuurlijke vijanden. Eind negentiende eeuw werden die daarom naar het eiland gehaald: wezels, hermelijnen en fretten.
Het middel bleek erger dan de kwaal.
De roofdieren deden zich vooral tegoed aan eieren van bijzondere vogelsoorten, zoals de kiwi en groeiden zelf ook uit tot een plaag. En dus zijn Nieuw-Zeelanders al decennia in een strijd verwikkeld met de diersoorten die ze ooit met open armen ontvingen.
De konijnenstand bleef ondertussen hoog: inmiddels bestaat de populatie uit tientallen miljoenen dieren. Overal op het eiland zijn mechanische vallen en lokdozen met gif geplaatst en worden holen met gifgas bestookt. Met Pasen kunnen mensen op Easter Bunny-jacht en langs de wegen staan borden die aanmoedigen vooral níét te remmen als er een knaagdier of roofdier oversteekt.
Nu die maatregelen onvoldoende effect sorteren, heeft de overheid besloten tot introductie van het virus. Een andere variant (RHDV1) komt al in Nieuw-Zeeland voor. Dat virus is eind vorige eeuw illegaal door boeren in het land geïntroduceerd, nadat de overheid had besloten om het virus níét uit te zetten. Australië, dat met eenzelfde probleem kampt, verspreidt sinds vorig jaar RHDV1 K5.
Het virus zal vooral worden verspreid via ‘lokwortelen’. Insecten kunnen het virus ook overbrengen.
En konijnen kunnen elkaar onderling besmetten.De verspreiding van het virus zal plaatsvinden aan het begin van de Nieuw-Zeelandse winter, in maart. In die maanden worden weinig konijnen geboren. Tot enkele weken na de geboorte kan een jong konijn immuniteit ontwikkelen. Resistentie tegen RHDV1 ontstond heel snel doordat de illegale introductie op het verkeerde moment plaatsvond.
Nieuw-Zeelanders die zelf een konijn bezitten kunnen hun huisdier op eigen kosten laten vaccineren. Voor andere dieren is het virus niet schadelijk; ook mensen lopen geen gevaar. Wie een dood konijn eet, raakt evenmin geïnfecteerd, aldus een voorlichtingsfolder van de overheid.
Kijk hier naar een Australische voorlichtingsfilm over de verspreiding van virusbevattende korrels.
Door: Gemma Venhuizen
