Onderzeese robots onthullen dat het probleem veel groter is dan gedacht.
De robots onthullen in de Golf van Oman een zuurstofarm gebied dat groter is dan Schotland. “Ons onderzoek laat zien dat de situatie veel erger is dan gevreesd,” aldus onderzoeker Bastien Queste. “En dat de dode zone enorm én groeiende is. De oceaan stikt.”
De term ‘dode zone’ verwijst naar wateren die geen of nauwelijks zuurstof herbergen. “Het zijn rampen in wording,” aldus Queste. “Ze worden verergerd door klimaatverandering – doordat warmer water minder zuurstof bevat – en kunstmest en rioolwater dat vanaf het land in de zee belandt.”
Dat de Arabische Zee een enorme dode zone herbergde, was al langer bekend. Maar de exacte omvang ervan, bleef lang onduidelijk doordat piraterij en andere spanningen in de regio, onderzoek onmogelijk maakten. “We hebben er al bijna een halve eeuw vrijwel geen data kunnen verzamelen, omdat het lastig is om er schepen naartoe te sturen.Inmiddels is de rust enigszins teruggekeerd en dus togen Queste en collega’s – gewapend met twee onderzeese robots – naar de Arabische Zee. Daar lieten ze de robots gedurende acht maanden het zuurstofgehalte in het water bestuderen.
Veranderingen
De robots onthullen in de Golf van Oman een enorm gebied dat nauwelijks zuurstof bevat. “Natuurlijk hebben alle vissen, mariene planten en andere dieren zuurstof nodig, dus zij kunnen hier niet overleven.” Het is ook slecht nieuws voor de mensen “die op de oceanen vertrouwen voor voedsel en werkgelegenheid”.
Een ander probleem is dat de stikstofcyclus – stikstof is heel belangrijk voor de groei van planten – in afwezigheid van zuurstof enorm verandert. “Er wordt lachgas – een broeikasgas dat 300 keer krachtiger is dan CO2 – geproduceerd.”
Met behulp van computersimulaties hebben onderzoekers ook gekeken hoe zuurstof zich gedurende de verschillende seizoenen door het noordwestelijke deel van de Arabische Zee verspreidt. Ze ontdekten dat de dode zone seizoensgebonden verticale bewegingen maakt. Hierdoor zit de dode zone de ene keer dus hoger dan de andere keer.
Het kan ertoe leiden dat vissen in een dun laagje zuurstofrijk water aan het oppervlak worden gedwongen. Simulaties wijzen er verder sterk op dat de zuurstofconcentratie de komende eeuw nog verder zal dalen en de dode zones zullen groeien.
Caroline Kraaijvanger/Science
