Angst voor de dood is een van de belangrijkste manieren om ons allemaal in het patroon van de machthebbers vastgeketend te houden.
Definitie van angst:
Gevoel van beklemming en vrees, veroorzaakt door een (wezenlijk of vermeend) dreigend onheil of gevaar.(Van Dale) Bijna iedereen kent angsten als; Raak ik mijn relatie, baan kwijt? Wat kan er met de kinderen gebeuren? Kan ik mijn rekeningen wel betalen. Het zijn over het algemeen geen dingen die zijn maar die wel kunnen gebeuren.
Wanneer je dit artikel leest is het belangrijk jezelf te realiseren of je bereid bent afstand te doen van de patronen die angst oproepen én van de groepen waarmee je je wellicht identificeert om je ‘veilig’ te voelen. Willen we werkelijk iets veranderen in deze wereld dan kan dat alleen wanneer we ons niet langer bang laten maken met de dood, die in wezen niet bestaat. In deze aardse regionen, waar wij verblijven, is de dood slechts het uittrekken van een jasje.
Een grote omwenteling kan van onderaf plaatsvinden en ieder mens kan daarin zijn rol vervullen, we zijn dan niet langer verbonden met de machten en krachten die ons bespelen. Wanneer we de angsten zien voor wat ze zijn en onszelf daar los van durven maken, is er plaats voor innerlijk vertrouwen. Vrede is mogelijk, altijd, als wij niet langer bereid zijn te strijden voor dat wat vergankelijke bedenksels zijn.
Waarschuwing!
Wetenschappelijke experimenten hebben bewezen dat als je het volgende verhaal leest het je denken waarschijnlijk zal veranderen. Je ideeën over religie, politiek – ja, zelfs je waardering van kunst en schoonheid worden veranderd- in ieder geval tijdelijk. Dus als je houdt van de manier waarop je je nu op dit moment voelt in het leven, moet je dit artikel misschien overslaan.
Ik ga je iets vertellen wat je al weet. Het is iets voor de hand liggend. Maar het is ook zo gruwelijk en verschrikkelijk dat het snel moet worden vergeten of het kan je letterlijk stapelgek maken. Alleen al de herinnering aan dit feit is voldoende om je gedrag en je kijk op de wereld en de blik te veranderen op je gezicht.“De allesomvattende duisternis…” William James, 1910.
Ik ga het meest geavanceerde van psychologische theorieën te beschrijven, de Terreur Management Theorie of TMT genaamd. Het is al een tijdje bekend, maar wordt door de media stilgehouden. En dat is deels omdat TMT tegen ons gebruikt wordt (je zult zien hoe). Het is een theorie die menselijk gedrag en de meest elementaire psychologische motivator verklaart.
Ben jij bang om dood te gaan?
De Terreur Management Theorie (TMT) stelt dat al het menselijk gedrag wordt ingegeven door de angst voor onze eigen sterfelijkheid. Het feit dat u en ik uiteindelijk zullen sterven en “er niet meer zullen zijn” is een feit dat enkel bekend is onder mensen. Hoewel dieren de dood vermijden, leven ze in het heden. Ze begrijpen hun lot niet. Alleen mensen hebben de capaciteit om werkelijkheden te projecteren in tijd en een voorstelling te maken van de toekomst. Alleen mensen beseffen het belang van het ” er niet meer” zijn.
De theorie is ontstaan met antropoloog Ernest Becker 1973 Pulitzer Prize-winnende werk van non-fictie, The Denial of Death, waarin Becker stelt:
Vrijwel alle menselijke actie wordt ondernomen om de angst voor de dood te negeren of te vermijden. Deze terreur in verband met onze mogelijke vernietiging creëert een onbewust conflict, een diepe angst, we noemen dit cognitieve dissonantie.
We proberen om te gaan met twee tegengestelde ideeën, leven en dood, en dit als gegeven te accepteren. Aan de ene kant willen we betrokken zijn in het leven en denken we onszelf te zien als een zinvol deel van de wereld. Aan de andere kant, wat maakt het eigenlijk uit, als we er uiteindelijk “niet meer” zijn – en als dit wonder dat leven heet tijdelijk is?
Als dit tijdelijk is, wat maakt het dan uit?
Volgens Becker, besteden mensen hun hele leven om deze tegenstrijdige gedachten te proberen te bevatten. We zijn zo bang voor de dood dat we alternatieve realiteiten creëren – een realiteit waar we niet “ophouden te bestaan”. We vinden troost in het feit dat anderen deze alternatieve realiteit met ons delen.
Vaak worden symbolen gebruikt om ons vertrouwen te geven, psychologen noemen dat de middelen om ons wereldbeeld te versterken.Herinnerd worden aan de dood, sterfelijkheid ervaren.Psychologen laten ons zien dat er ervaringen zijn die ons bewust maken van onze sterfelijkheid. Wetenschappers zijn uitermate benieuwd naar hoe sterfelijkheidservaringen ons gedrag en denken veranderen. Veel experimenten op dit gebied zijn bekend en uitgevoerd.
Sterfelijkheid wordt meestal onder de aandacht gebracht in experimenten door het invoegen van vragen over zaken als regelingen rond de dood (bv testamenten en levensverzekeringen) of hoe oud grootvader was toen hij stierf. De helft van de proefpersonen krijgen vragen waarin sterfelijkheid aan de orde komen terwijl de andere helft goedaardige vragen krijgt, zo meten ze de verschillen.
Andere keren projecteren ze het woord dood op een twintig keer per seconde op een scherm – zo snel dat men de onderwerpen niet werkelijk kan zien, zelfs als het de proefpersonen verteld wordt dat ze er zijn. Toch werkt het op een of andere manier. Het gedrag verandert.
De basis van de menselijke cultuur!
TMT psychologen bekijken de menselijke cultuur als een geloofssysteem dat geconstrueerd is om- en betekenis te geven aan het leven en tevens de confrontatie met de verschrikkingen rond de dood te weerstaan. Een van de eisen voor een succesvolle cultuur is de werkelijkheid van existentiële dood te vervangen door een haalbaar leven na de dood (dat wil zeggen het geloof in een hemel of reïncarnatie).
Zo niet letterlijk, dan symbolisch. Begraafplaats stenen en grafmonumenten zijn hier voorbeelden van. Culturen belonen ook duurzame prestaties binnen hun beschaving met materiële prijzen, het vernoemen naar mensen of straten naar mensen die een bijzondere positie hadden binnen hun geschiedenis.
Het creëren wereldbeeld is de basis van alle menselijke cultuur. De geschiedenis laat zien dat er verschillende symbolen gebruikt worden om verschillende wereldbeelden vertegenwoordigen. Elk van de symbolen biedt een unieke uitleg over hoe we kunnen samenleven met de dood en geeft een beeld van de manier waarop we met onze doodsangst om gaan.
Het volgende onderzoek laat zien dat een bedreiging van jouw wereldbeeld door een ander wereldbeeld je zo ongelooflijk angstig kan maken dat je bereid bent te vechten om je eigen geloofssysteem te verdedigen. – in feite, is dit de basis van alle religieuze en politieke oorlogen. Het maakt niet uit vanuit welk systeem je denkt dit is een oer reactie die er voor zorgt dat we in de houding schieten.
TMT wordt tegen ons gebruikt!
Toen het idee voor het eerst in de psychologie werd geïntroduceerd, is er een overvloed aan onderzoeken ontstaan vanuit het idee van “zeg me dat het niet waar is”! Maar meerdere experimenten hebben aangetoond dat TMT in staat is om gedragingen te voorspellen en kan uitleggen waarom we op die wijze reageren.
TMT theoretici geloven dat een individu zo schrikt van het herinnert worden aan zijn sterfelijkheid of overlijden dat hij extra energie zal stoppen in het proberen te behouden van het wereldbeeld waarin hij gelooft en dat hij als ‘veilig’ ervaart. De reactie op bedreiging bestaat veelal uit gewelddadigheid. Hoe hebben ze getest?
Twee beroemde experimenten illustreren dit fenomeen
De Rechters & en de Prostituee
Onderzoek toonde aan dat wanneer mensen herinnerd worden aan hun sterfelijkheid dat negatieve reacties opwekt ten opzichte van anderen van wie gedrag of houding afwijkt van het culturele wereldbeeld. Volgens TMT resulteert dit in een grotere behoefte aan geloof in het bestaande ‘veilige’ culturele wereldbeeld.
In deze eerste studie werd een groep van rechters gevraagd om deel te nemen aan het beantwoorden van een vragenlijst. De jury was verdeeld in twee groepen. Elke groep kreeg meerdere vragen te beantwoorden, maar één groep had in de vragen subtiele hinten naar sterfelijkheid en dood.
Beide groepen werden vervolgens gevraagd om de ziektegeschiedenis van een hypothetische prostituee te beoordelen en met een suggestie te komen voor de hoogte van een borgsom in dollars. Niet verrassend, de groep die de sterfelijkheid in hun vragenlijst had staan kwam aanmerkelijk scherper uit de hoek op de “afwijkingen”, en adviseerde een gemiddelde borgsom van $ 455, terwijl de controlegroep met een gemiddelde van slechts $ 50 kwam.
Maar naar bleek had slecht nieuws van welke aard dan ook het zelfde effect, evenals een jury met een slecht humeur. Onderzoekers antwoorden dat de proefpersonen geen negatieve gevoelens of reacties gaven, maar ze experimenteerde hoe dan ook verder.
Deze keer herinnerde ze één onderzoeksgroep aan hun dood en de andere groep werd blootgesteld aan een ander zorgelijk gebeuren over de toekomst. Hierbij kwamen dezelfde resultaten tevoorschijn De groep die aan de dood werd herinnerd betaalde meer voor obligaties dan de groep die aan andere zorgelijke zaken was blootgesteld.
Interessant feit was dat de groep die de zorgelijke ideeën had ontvangen te kennen gaf zich negatief te voelen – zo niet de groep die herinnerd werd aan hun dood. Dus in overeenstemmend met Theoretisch Terreur Management, gedachten aan de dood lijken een direct effect te sorteren.
TMT interpreteert deze resultaten als een noodzaak voor een individu dat herinnerd wordt aan zijn sterfelijkheid om meer geloof en vertrouwen te investeren in zijn wereldbeeld. Individuen zullen zich meer gaan groeperen en samenscholen met mensen met hetzelfde geloofssysteem.
Stel je voor, dat je een politieke richting opgedrongen kan worden vanuit een diep gewortelde angst voor de dood? Is dat een goede zaak?
Laboratorium experimenten onderzoeken agressief gedrag als probleem. Als de agressie gericht is op een echt persoon dan is er het risico dat iemand gekwetst of gewond raakt. Psychologen hebben talrijke middelen uitgevonden voor het beoordelen van agressie op indirecte wijze.
Een groep onderzoekers heeft onlangs een nieuwe methode ontwikkeld voor het meten van agressie, door het steeds maar verhogen van de spanning het zogenaamd toevoegen van hete saus, ofwel zeer kruidig voedsel.
In deze studie, verzochten de onderzoekers de deelnemers om te schrijven over hun eigen dood en sterfelijkheid terwijl ook de controlegroep, die daar niet aan herinnerd werd, in hun schrijven een hoeveelheid pittige saus mocht voorzetten aan iemand die hun politieke mening aanhing of iemand die hun politieke mening kleineerde of belachelijk maakte. Het doel zou die saus moeten consumeren.
Zoals voorspeld door TMT, namen de deelnemers die aan hun sterfelijkheid werden herinnerd een veel grotere hoeveelheid saus in tegenstelling tot hun wereld bedreigende doelwit.
In aanvullende studies ontdekte de auteurs dat indien de proefpersonen in gelegenheid werden gesteld zich met een negatieve houding mondeling te uiten ten opzichte van de kritische doelgroep, hun toewijzing van hete saus aanmerkelijk daalde.
Deze resultaten toonden aan dat als proefpersonen hun negatieve houding mondeling kunnen uiten ten opzichte van hun politieke tegenpolen, ze minder geneigd waren hete saus toe te dienen (d.w.z. verminderde agressie). Dit suggereert dat verbale reacties en daden van agressie twee verschillende manieren zijn om te reageren op het idee van sterfelijkheid.
In 2004 werd een experiment uitgevoerd om het effect van een subtiele herinnering aan de dood te beoordelen op de kiesintenties bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen in 2004. Met als basis TMT werd de hypothese dat iemand die op zijn sterfelijkheid gewezen is steun zou geven aan President George W. Bush (de gevestigde exploitant) en juist niet aan Senator John Kerry (de uitdager).
Dit zou gebeuren omdat de zittende president het wereldbeeld zoals wij het kennen vertegenwoordigd. Kerry zou hiervoor een bedreiging kunnen zijn.Eind september 2004 na het ontvangen van een bericht over sterfelijkheid of een neutrale suggestie werden de geregistreerde kiezers gevraagd op welke kandidaat zij willen stemmen.
In overeenstemming met de voorspellingen, ontving senator John Kerry aanzienlijk meer stemmen dan George W. Bush in de neutrale positie, maar Bush werd favoriet boven John Kerry na het krijgen van een herinnering aan de dood.
Wat suggereert dat het herkiezen van Bush is ondersteund door de onbewuste zorgen over sterfelijkheid in de nasleep van 11 september 2001, de antrax aanslagen (die afkomstig zijn uit een overheidslaboratorium) en de constante manipulatie rond de nationale veiligheid die vaag gehouden werd met praten over slecht gedefinieerde “vijanden” van Amerika.
Worden vandaag de dag vergelijkbare angsten gebruikt om ons onder controle te houden?
Angst voor de dood is de brandstof voor conservatieve ideeën
In een aantal experimenten werden grote vooroordelen gemeten jegens de overtreders van het wereldbeeld. Mensen opmerkzaam maken op hun sterfelijkheid leidde ertoe dat men zich sterker anti homo uitliet, het vooroordeel daartegen nam significant toe.
Dit is volgens de studie het gevolg van het feit dat homoseksualiteit niet als onderdeel gezien wordt van het standaard wereldbeeld. Afwijkingen vormen een bedreiging voor het systeem dat ons in staat stelt de dood weg te drukken uit het bewustzijn.
In studies waarin mannen werden blootgesteld aan hun sterfelijkheid was het opvallend dat zij kozen en de voorkeur gaven aan een aardse, nationale en gewoon uitziende vrouw boven een sexy en verleidelijke vrouw.
Terreur management onderzoek heeft aangetoond dat na het herinnerend te worden aan hun sterfelijkheid mensen meer tijd investeren in steun aan groepen waartoe zij behoren.
In een studie kregen proefpersonen twee afbeeldingen van personen te zien die met trots spraken over hun eigen ras. Een van hen was zwart en de ander was wit. De blanke sprak zich met trots uit over zijn ras en werd door blanke deelnemers gezien als racistisch ten opzichte van de donkere persoon die een gelijksoortige presentatie gaf.
Echter nadat de blanke deelnemers herinnerd werden aan hun eigen sterfelijkheid, zagen zij de presentatie van de blanke persoon als minder racistisch. Hoewel de personen van verschillende voorouderlijke nationaliteit waren, werd hun identificatie met hun eigen ras versterkt door hun herinnering aan hun eigen onvermijdelijke dood.
Schedels en Botten in de Whisky
In mijn studietijd hadden we de gewoonte om soms het Playboy tijdschrift te lezen. We waren jong en besteedde niet veel aandacht aan de advertenties – dat wil zeggen totdat iemand erop wees dat er in drank advertenties verborgen boodschappen zitten. Onze favoriete hobby, nou misschien ook niet onze favoriete, was kijken naar de verborgen beelden in de ijsblokjes.
Normaal gesproken hebben ijsblokjes een montage van schaduwen, reflecties en vreemde vormen. Over het algemeen zagen we naakte vrouwen in de ijsblokjes de meeste beelden leken meer geschikt voor Halloween portretten. Schedels, skeletten en gezichten schreeuwend van pijn waren de meest voorkomende motieven.
Jaren lang heb ik me afgevraagd waarom adverteerders zulke gruwelijke afbeeldingen in sterke drank advertenties zetten. Hoe kan dit nu whisky of bourbon helpen verkopen?
TMT was duidelijk bekend bij de adverteerders. De meeste verslavingen werken als afleiding van de echte gruwelen – die de realiteit vormen van onze uiteindelijke ondergang. Het lijkt aannemelijk dat door het veroorzaken van een sterfelijkheids ervaring de angst voor de dood zou toenemen tot het punt van waar… waar… waar heb ik dat drankje gelaten?
Het draait allemaal om zelfvertrouwen
Onze waardering voor schoonheid heeft twee niveaus.Ten eerste zijn we geprogrammeerd te worden aangetrokken door bepaalde seksuele partners. We kunnen nauwkeurig de goede genen en vruchtbaarheid bepalen omdat we een beeld hebben van datgene wat iemand tot een mooi persoon maakt (dat wil zeggen symmetrie van gelaatstrekken, goede proporties, enz.).
Maar onze waardering voor andere vormen van schoonheid lijkt zijn oorsprong te hebben in onze voorkeur voor patroon, herhaling, organisatie en symboliek. Dit fenomeen wordt in onze samenleving geassocieerd met voortgang en groei – tekenen van leven. Deze waardering van schoonheid – esthetiek – zijn het resultaat van ons vermijden van wanorde – de verdeling van de orde die kenmerkend is voor onze eigen dood.
Julian Jaynes, in zijn veelgeprezen werk, ‘The Origin of Consciousness in the Breakdown of the Bicameral Mind’, liet zien dat we tijdens veel van wat we denken en doen het verstoken zijn van bewustzijn van het moment. Hij geeft een duidelijk voorbeeld van hoe we rijden in een auto en op datzelfde moment denken aan een andere tijd en plaats; praten en schrijven zonder bewust te zijn van het complexe proces van het produceren van de woordenschat.
Zelfs het leren vereist geen bewustzijn – het fenomeen van zelfbewustzijn. Of “Bewust zijn van het feit dat je bewust bent”. Onze erkenning en reactie op mortaliteit springt ogenblikkelijk tevoorschijn zonder onze bewuste betrokkenheid.
We roepen meteen ‘help!’ als we een onderbewuste herinnering hebben aan het feit dat we sterfelijk zijn.
In het boek van Jaynes, wijst hij de ontwikkeling van taal toe als het eerst vereiste voor de “innerlijke dialoog”, dat ons bewustzijn van het “ik” en “mij” creëert. Taal is gemaakt van metaforen.
Elk nieuw concept of woord is “soort van” een ander woord. Dat is hoe woordenboeken functioneren. Dus het hebben van een concept is ontstaan uit de beschikbaarheid van ‘het is zoiets als….. We hadden behoefte aan taal voor dat we ons bewustzijn en persoonlijkheid konden ontwikkelen.
Het begrip van “het zelf” is dus niet zo oud. Jaynes suggereert dat het ongeveer 3000 jaar voor christus is ontstaan.Hoewel het waar is dat er eerdere teksten bekend zijn in spijkerschrift, zijn dit grootboeken, verslagen van landsgrenzen en gewassen.
Er is geen spoor van zelfbewustzijn tot het verschijnen van het Gilgamesj epos.
(http://en.wikipedia.org/wiki/Gilgamesh) Het Gilgamesj-epos is een van de vroegst bekende werken van de literatuur. Geleerden geloven dat het is ontstaan uit een reeks van Sumerische legenden en gedichten. De hoofdpersoon uit het verhaal, Gilgamesj, koning van Uruk, heeft een goede vriend die avonturen met hem deelt en onverwacht sterft. Gilgamesh wordt depressief en begint aan een reis om “het eeuwige leven” te vinden – de oplossing voor de dood.
Uiteindelijk zijn de aangrijpende woorden gericht aan Gilgamesh in het midden van zijn zoektocht voorafschaduwing het eindresultaat: “Het leven dat je zoekt zul je nooit vinden. Toen de goden de mens schiepen wezen ze hen ook de dood toe, het leven behielden ze zelf.
Doodsangst raakt ons in onze eigenwaarde. Het motiveert ons om bezig te blijven en om het “eeuwige leven” symbolisch te zoeken door middel van onze acties. Een experiment dat dit bevestigt werd als volgt uitgevoerd:
De dood en eigenwaarde, het experiment
De proefpersonen waren 603 soldaten die voor het eerst geïnformeerd werden over het belang van auto rijden en hun gevoel van eigenwaarde. Daarna werd de helft van hen herinnert aan hun sterfelijkheid en de overigen vormden de controlegroep.
Onderzoekers testen vervolgens elke groep in een rijsimulator om het risico wat de deelnemers durfde te nemen te beoordelen. De maatregelen waren ofwel door de bestuurders zelf-gerapporteerde gedragsintenties van risicovol rijden ofwel hun rijsnelheid in de simulator. Zoals verwacht, de proefpersonen die hun gevoel van eigenwaarde gekoppeld hadden aan ideeën over sterfelijkheid namen meer risico’s in hun rijgedrag dan de controlegroep.
Wat wil dat zeggen?
In een ander experiment kreeg de helft van de deelnemers onder elke voorwaarde positieve feedback over de kwaliteit van hun rijgedrag. Vermoedelijk zou dit hun gevoel van eigenwaarde versterken. Bevindingen toonden aan dat als iemand wordt herinnerd aan de dood dit kan leiden tot risicovoller rijgedrag dan de positief benaderde controle groep – dat gold enkel voor individuen die ervaren rijgedrag als relevant ervoeren voor hun gevoel van eigenwaarde.
Nog belangrijker, de invoering van positieve feedback verhoogde het gevoel van eigenwaarde en deed het effect van sterfelijkheidsherinneringen teniet. En naast het gevoel van eigenwaarde, heeft sterfelijkheid een meer bewuste manifestatie: het kwaad.
Als we ons bewust zijn van onszelf, we zijn ons bewust van alles wat we zullen moeten ‘opgeven’ in onze dood. Er is een enorme angst hiervoor en een deel daarvan wordt losgelaten in symbolische veroveringen waar de echte demon wordt vervangen door minder bedreigende vijanden.
Een deel van onze doodsangst kan uitgebannen worden via sport of spel, maar vaak staan deze demonen symbool voor bedreiging naar ons persoonlijk en collectieve gevoel van eigenwaarde. Wanneer onze groep gelijkgestemden bedreigd wordt voelen we dat als een reële doodsbedreiging. Ik vermoed dat dit de wreedheid van de Romeinse gladiatoren motiveerde, de dodelijke balspelen van de Maya’s en de demonisering van Hitler en Bin Laden. We hebben vijanden nodig om onze eigen dood angst te verminderen.
De Terreur Management Theorie is de echte theorie van de menselijke cultuur en onze vele pogingen om ons vooral bewust te zijn over van alles en nog wat – alles behalve onze dood. Dat “iets anders” wordt vaak geassocieerd met het onderhoud van ons gevoel van eigenwaarde. Onze eigenwaarde verbetert wanneer we de bevestiging krijgen van andere mensen dat we zinvol en relevant bezig zijn in het leven.
Dit gaat de krachtige angst te boven die voortkomt uit onze absolute zekerheid dat we op een dag zullen sterven en ons ‘zelf’ niet meer zou bestaan. Dus organisaties, politieke partijen en religies hebben dit zorgvuldig ontwikkeld om deze behoefte in te vullen. Elke partij heeft een middel om het niet-bestaan, de dood, symbolisch te vermijden.
Het verhaal van St. Joris en de nederlaag van de draak
Dit is een krachtig symbool van de strijd tegen de dood.De stad had een vijver, zo groot als een meer, waar een vreselijke draak woonde die iedereen op het platteland vergiftigde. Om de draak te kalmeren voedde de mensen van Silene de draak met twee schapen, elke dag opnieuw, en als er geen schapen waren offerde ze hun kinderen gekozen door loting.
Het gebeurde dat het lot viel op de dochter van de koning, die in sommige versies van het verhaal Sabra heet. De koning, radeloos van verdriet, vertelde de mensen dat ze al zijn goud en zilver en de helft van zijn koninkrijk mochten hebben als zijn dochter zou worden gespaard, de mensen weigerde.
De dochter werd uitgezonden naar het meer, uitgedost als een bruid, om aan de draak gevoerd te worden.
Sint Joris reed bij toeval langs het meer. De prinses, trillend, verzocht hem weg te gaan, maar Joris zwoer te blijven. De draak kwam uit het meer oprijzen terwijl zij in gesprek waren. Sint Joris versterkte zich met het teken van het kruis, ging te paard met zijn lans en bezorgde de draak een vreselijke wond.
Toen riep hij naar de prinses dat zij haar gordel naar hem moest gooien, en deed het om de nek van de draak. Toen ze dat deed, volgde de draak het meisje als een zachtmoedige dier aan de leiband.
Beleef het…. Of leef er mee
De les van St. Joris en de draak is dat we niet in staat zijn om de dood te verslaan, maar we kunnen hem temmen. Wij kunnen het beste uit ons leven halen en het onvermijdelijke vergeten. De dood kan een rustig en ingetogen schepsel worden dat ons volgt als een huisdier. In plaats van triomf over de dood, kunnen we mee leren samen te leven.
Ter herinnering:
Bewustzijn, het concept van ‘ik’ en ‘mij’, evolueerde pas onlangs als gevolg van de ontwikkeling van onze taal. Met bewustzijn kwam de ontdekking dat dit ‘zelf’ sterfelijk was en op een dag “niet meer zou zijn.”
De meest fundamentele drijfveer van de menselijke cultuur is het creëren van alternatieve realiteiten waarin we de overwinning behalen over de angst van onze erkenning van eventuele dood.
Deze doodsangst wordt onderdrukt in het normale bewustzijn, maar is in het onbewuste volledig “wakker”. Het beïnvloedt ons gedrag en gedachten, het laat ons een ordelijk en bevestigend leven waarderen. Het creëert ons wereldbeeld, dat we delen met andere mensen. Verschillende wereldbeelden geven soms conflicten, wat resulteert in oorlogen en agressie.
Wanneer we bewust worden herinnerd aan onze sterfelijkheid, investeren we meer geloof in ons eigen wereldbeeld. We proberen overmacht te hebben over onze omgeving, ons lichaam en zelfs onze instincten als een middel om ons te scheiden van de natuurlijke, dierlijke wezens in de hoop dat we iets meer permanent en waardigheid hebben van onsterfelijkheid.
De drijfveer om de dood symbolisch te overwinnen is de belangrijkste stok achter de deur van de menselijke culturen en beïnvloedt dat waar we van houden en waar we afkeer van hebben, wat mooi en lelijk is, en wat goed en kwaad.
Lusado David Holkenborg
Bronnen:
“Traces of Terror: Subliminal Death Primes and Facial Electromyographic Indices of Affect”, Jamie Arndt, John J. B. Allen and Jeff Greenberg, Motivation and Emotion, 2001, Volume 25, Nummer 3, Pagina 253-277
Greenberg, J., Simon, L., Harmon-Jones, E., Solomon, S., Pyszczynski, T. and Lyon, D. (1995), “Testing alternative explanations for mortality salience effects: Terror management, value accessibility, or worrisome thoughts?” European Journal of Social Psychology, 25: 417-433.
“Age-related differences in responses to thoughts of one’s own death: Mortality salience and judgments of moral transgressions”, Maxfield, Molly; Pyszczynski, Tom; Kluck, Benjamin; Cox, Cathy R.; Greenberg, Jeff; Solomon, Sheldon; Weise, David, Psychology and Aging, Vol 22(2), Jun 2007, 341-353.
“The impact of mortality salience on reckless driving: A test of terror management mechanisms.” Ben-Ari, Orit Taubman; Florian, Victor; Mikulincer, Mario. Journal of Personality and Social Psychology, Vol 76(1), Jan 1999, 35-45.
“The siren’s call: Terror management and the threat of men’s sexual attraction to women.” Landau, Mark J.; Goldenberg, Jamie L.; Greenberg, Jeff; Gillath, Omri; Solomon, Sheldon; Cox, Cathy; Martens, Andy; Pyszczynski, Tom, Journal of Personality and Social Psychology, Vol 90(1), Jan 2006, 129-146.
Sympathy for the Devil: Evidence that Reminding Whites of their Mortality Promotes More Favorable Reactions to White Racists, Jeff Greenberg, Jeff Schimel, AndyMartens, Sheldon Solomon and Tom Pyszcnyski, Motivation and Emotion, Vol. 25, No. 2, 2001
Russell J. Webstera; Donald A. Sauciera, “The Effects of Death Reminders on Sex Differences in Prejudice Toward Gay Men and Lesbians”, Journal of Homosexuality, Volume 58, Issue 3, 2011, Pagina 402-426
Greenberg, Pyszczynski, Solomon, Rosenblatt, Veeder, Kirkland and Lyon 1990; Greenberg, Simon, Pyszczynski, Solomon and Chatel 1992; Rosenblatt, Greenberg, Solomon, Pyszczynski and Lyon 1989
European Journal of Social Psychology Volume 25, Issue 4, pages 417-433, Juli/Augustus 1995
Joel D. Lieberman, Sheldon Solomon, Jeff Greenberg, Holly A. McGregor,
“Advertising Opportunities with Wiley Online Library — A hot new way to measure aggression: Hot sauce allocation”, Aggressive Behavior, Volume 25, Issue 5, pagina 331-348, 1999
McGregor, Holly A.; Lieberman, Joel D.; Greenberg, Jeff; Solomon, Sheldon; Arndt, Jamie; Simon, Linda; Pyszczynski, “Terror management and aggression: Evidence that mortality salience motivates aggression against worldview-threatening others,” Journal of Personality and Social Psychology, Vol 74(3), Mar 1998, 590-605.
Jaynes, Julian, The Origin of Consciousness in the Breakdown of the Bicameral Mind (1976), ISBN 0-395-20729-0
http://en.wikipedia.org/wiki/Epic_of_Gilgamesh
http://en.wikipedia.org/wiki/Saint_George_and_the_Dragon
