Het “huwelijk uit de hel” tussen Bayer en Monsanto lijkt een feit

Het “huwelijk uit de hel”, zoals de critici het samengaan van Bayer en Monsanto noemen, krijgt nu ook de goedkeuring van Justitie in de Verenigde Staten. Door de transactie ontstaat ‘s werelds grootste zaden- en gewasbeschermingsmiddelenbedrijf.

Met de overname is een bedrag gemoeid van 53 miljard euro. Het akkoord door de Amerikaanse autoriteiten is nog niet officieel, maar de Amerikaanse zakenkrant The Wall Street Journal beroept zich op diverse bronnen. Een principe-overeenkomst tussen de twee bedrijven en het Amerikaanse ministerie werd de afgelopen dagen bereikt, meldden bronnen bekend met de situatie.

Dit is een doorbraak in de beoordeling van de fusie door de Amerikaanse autoriteiten, die bleef steken op zorgen van het Amerikaanse ministerie van Justitie. Er is sprake van extra toegevingen zoals de verkoop van zaden en ‘behandelde zaden’-afdelingen. Details daarover zijn vooralsnog niet bekend. Maar nu ook de VS-autoriteiten groen licht geven, lijkt niks nog een overname in de weg te staan. Het is nog niet bekend wanneer de toezichthouder in de VS definitief groen licht geeft.

Om de overname van de Amerikaanse zadenhandelaar Monsanto door het Duitse chemieconcern Bayer goedgekeurd te krijgen, moesten beide bedrijven van de Europese Commissie ook al voor miljarden aan bezittingen afstoten. Het gaat onder meer om activiteiten rond zaden en pesticiden en onderzoeksfaciliteiten van Bayer.

Het Duitse chemieconcern BASF zou inmiddels al voor zo’n 7 miljard aan activa hebben overgenomen. Dat lijkt een zware prijs die de fusiegroep moet betalen. Desondanks stuwden de aandeelhouders het aandeel van Monsanto al zo’n 6 procent hoger. Het overnameproces loopt dan ook al ruim twee jaar.

Voorwaarden
Dat er voorwaarden werden opgelegd is niet verbazingwekkend. Er waren zorgen gerezen over de dominante positie die ‘Baysanto’ zou innemen. Monsanto is immers de grootste zadenproducent ter wereld, en de fabrikant van de belangrijkste en omstreden onkruidbestrijder (glyfosaat).

Bayer is groot in gewasbeschermingsmiddelen en een belangrijke uitdager van Monsanto in de verkoop van groentenzaden. Samen zouden ze alle andere toeleveranciers van de landbouw overtroeven. Door voor miljarden euro’s aan activiteiten af te stoten, konden beide partijen het vertrouwen winnen van EU-commissaris voor Concurrentie Margrethe Vestager.

“Dit zal verzekeren dat er ook na deze fusie nog voldoende concurrentie en innovatie zal zijn op de markten voor zaden, gewasbeschermingsmiddelen en digitale landbouwtoepassingen”, aldus Vestager. Ze verwees naar de opkomende markt van digitale dienstverlening aan de landbouw omdat Bayer de eigen activiteiten op dit vlak (apps, sensortechnologie, dataplatform) in het uitstalraam moet zetten.

De knieval voor de autoriteiten betreft ook het afstoten van de vele overlappende activiteiten op vlak van zaden en gewasbeschermingsmiddelen. Monsanto moet zich bijvoorbeeld ontdoen van een nematodenmiddel en Bayer van de onkruidbestrijder glufosinaat. Als totaalonkruidbestrijder zit glufosinaat in hetzelfde vaarwater als glyfosaat. Bayer moet ook afscheid nemen van zijn onderzoek naar hybride tarwe.

Op de zadenmarkt meent Europa dat BASF, Dow/DuPont, Syngenta en zadenspecialisten als Limagrain en KWS het vuur aan de schenen zullen leggen van de nieuwe fusieonderneming. In de verkoop van gewasbeschermingsmiddelen moet de concurrentie vooral komen van Dow/DuPont, Syngenta, BASF en FMC als nieuwe nummer vijf in Europa.

Ontgoocheling
Met de opgelegde desinvesteringen wilde de Europese Commissie verzekeren dat landbouwers keuze hebben tussen verschillende zaden en gewasbeschermingsmiddelen aan betaalbare prijzen. Of dit alles zal volstaan om de milieuorganisaties, die massaal verzet aantekenden tegen de fusie, te bedaren zal nog moeten blijken.

Eerder toonde Bart Staes, Europees parlementslid voor Groen, zich al ontgoocheld met het Europese fiat. “Deze fusie is slecht nieuws voor boeren, het leefmilieu en voedselzekerheid. De agrochemische landbouwindustrie is al veel te veel geconcentreerd. Dat is eigen aan het model zelf, hetgeen een handvol enorme multinationals een nog grotere greep op de voedselproductie zal geven, ook al verzekert Vestager van niet”, klonk het.

Bron:Lieven Desmet /De Morgen