Hoe calcium een rol speelt bij het ontstaan van de ziekte van Parkinson
Teveel calcium in de hersencellen kan leiden tot de formatie van giftige opeenhopingen die het kenmerk zijn van Parkinson’s. Heeft dit ook gevolgen voor onze dagelijkse zuivelconsumptie?
Link tussen calcium en Parkinson’s
Onderzoekers van de University of Cambridge ontdekten dat calcium zich bemoeit met de neuronale signalering in het brein en alfa-synucleïne. Alfa-synucleïne is een eiwit dat met Parkinson’s verband houdt. Hoge niveaus van zowel calcium als alfa-synucleïne kunnen een kettingreactie veroorzaken die leiden tot de dood van hersencellen. Deze bevindingen zijn gepubliceerd in Nature Communications.
Parkinson’s is een van de neurodegeneratieve ziekten die veroorzaakt wordt wanneer proteïnen die van nature voorkomen gaan samenklonteren met andere proteïnen, en uiteindelijk Lewy lichaampjes vormen, een teken van Parkinson’s.
Tot nu toe was niet bekend wat alfa-synucleïne nu precies doet binnen een cel en wat de bedoeling ervan is. Het is betrokken bij meerdere processen, zoals een soepel verloop van chemische signalen in de hersenen. Het is een kleine proteïne met een minieme structuur, die met andere proteïnen en structuren interactie moet hebben om functioneel te kunnen zijn.
Calcium en neurotransmitters
De rol van calcium is wel duidelijk: het zorgt binnen de zenuwcellen voor de vrijzetting van neurotransmitters. Bij Parkinson’s is er bijvoorbeeld een tekort aan de neurotransmitter dopamine, waardoor de motoriek aangetast wordt. De onderzoekers zagen dat als het calciumniveau binnen de cellen toeneemt, alfa-synucleïne zich gaat binden aan de synaptische vesicles op meerdere punten, zodat de synaptische vesicles samen komen. Dit kan indiceren dat het de rol van alfa-synucleïne is om de chemische transmissie van informatie tussen de zenuwcellen te ondersteunen.
Het was in ieder geval de eerste keer dat blijkt hoe calcium de manier beïnvloedt waarop alfa-synucleïne handelt: bijna als een calcium sensor. De twee horen goed in balans te zijn, en als er teveel van het een of het ander is komt de balans in gevaar. Dan starten er ophopingen en dit leidt tot Parkinson’s.
Hoe zit het met voeding?
Melk
Als calcium een rol speelt bij het ontstaan van Parkinson’s, dan is een logische vraag of er een verband is tussen zuivelconsumptie en het risico op deze ziekte. Uit studies blijkt inderdaad dat er een hogere kans op Parkinson’s is, als er dagelijks zuivelconsumptie plaatsvindt.
Zo is het risico op Parkinson’s later in het leven groter, wanneer mannen tijdens hun middelbare leven melk drinken. Dit geldt alleen voor melk, niet voor andere zuivelproducten.
De link tussen zuivel en Parkinson’s is het sterkst bij mannen, en gaat meestal om melkconsumptie. Een onderzoek meldt dat mannen met de hoogste zuivelconsumptie een kans van 80% of hoger hebben op de ziekte, in vergelijking met mannen met de laagste zuivelconsumptie. Bij vrouwen is er ook een hogere kans door (matige) zuivelconsumptie, maar is deze kans bescheiden.
Pesticides
Het is mogelijk dat de link niet bestaat door de zuivel an sich, maar door de neurotoxische stoffen die in zuivel kunnen zitten. 5 Zuivel kan namelijk redelijk wat pesticides bevatten Hiernaast zijn er nog de effecten van urinezuur in zuivelproducten. Een hogere zuivelconsumptie zorgt voor minder urinezuur in het lichaam. Van urinezuur wordt gespeculeerd dat het neuroprotectief is en de kans op Parkinson’s verlaagt.